Æнусон у Хетæгкаты Къоста. Æнусон у йе ’ппæт сфæлдыстад. Æнусон у Ирыстонмæ йæ уарзт. Къоста æмдзæвгæтæ фыссын райдыдта скъолайы ма куы ахуыр кодта, уæд. Фыста ирон æмæ уырыссаг æвзæгтыл дæр, фæлæ фæстæдæр, æрыгон лæппуйæ, фылдæр фыста уырыссагау.
Къоста алывæрсон курдиаты хицау уыд. Йе сфæлдыстад ын чи иртæста, уыдон рæгъмæ рахастой ахæм фарстатæ: «Къоста – ирон литературон æвзаг аразæг», «Ирон литературæйы бындурæвæрæг», «Къоста – историк, этнограф, философ», «Къоста æмæ уырыссаг культурæ», «Къоста æмæ Украинæ», «Къоста æмæ гуырдзиаг литературæ» Зæгъæн ис, Къоста йæхæдæг та у Ирыстон!
Йæ уацтыл куы дзурæм, уæд уыдон бирæ сты æмæ сæ зыны, Къоста хæлардзинады хидтæ аразæг кæй уыд. Уыцы ахсджиаг фарсты мидис та у – Къоста йæхи базонынæй йæ мæлæты бонмæ уыдис тохгæнæг поэт.
Хъыгагæн, Къоста нæ федта фыццаг «Ирон газет» 1906 азы. Уæд Къоста мæлгæ акодта, газет та – гуыргæ. Уынæм æй абоны бон, Ирæн Къостайæ зынаргъдæр ном нæй, нæ царды рахæцæнты бæттæм иууылдæр Къостаимæ.
«Ирон газет»-æй (1906) абонмæ ирон периодикон мыхуыр алы бон дæр мысы Къостайы ном.
Æрыгон поэты сфæлдыстадон уд агуырдта йæхицæн рæзты фадæттæ æмæ уæд рацыд цæрынмæ Дзæуджыхъæумæ. Бирæ азты райгуырæн бæстæйæ дард кæй фæцард, уымæ гæсгæ йæ йæ уд æлвæста фыдыбæстæмæ, мадæлон æвзаг æмæ культурæмæ. Дзæуджыхъæуы фæцард æхсæз азмæ æввахс, фæлæ йæ алывæрсыг сфæлдыстадон гæнæнтæ равдисын йæ къухы нæ бафтыд. Фыста æмдзæвгæтæ, поэмæтæ фылдæр уырыссаг æвзагыл.
Куыста куыд нывгæнæг, афтæ дæр. Уырыссаг нывгæнæг А.Г. Бабичимæ иумæ архайдта равдыстыты. Ныв кодта декорацитæ театрæн, арæзта литературон-музыкалон изæртæ. Искуы иухатт-иу йæ уырыссаг уацмыстæ мыхуыр кодта Стъараполы газет «Северный кавказ»-ы. Газетты фæрстыл-иу Къостайы ныхас ирдæй зынд, фæлæ Лермонтовы номарынæн цы æмдзæвгæ ныффыста, уый цензурæ мыхуырмæ нæ рауагъта. Æрмæстдæр æй дæс азы фæстæ ныммыхуыр кодта, уый дæр анонимонæй.
Æнæхъæн текст 👉http://vladgazeta.online/
___________________
КЪУДУХТЫ Маринæ
Газет ВЛАДИКАВКАЗ
#осетинскаялитература#КостаХетагуров#газатаВладикавказ
